برای کنترل کیفیت ورزش خود، فرد باید میزان ضربان قلب خود را در زمان ورزش بررسی کند. با دانستن میزان حداکثر آن میتوانید نهایت استفاده را از تمرینات خود ببرید. میزان ضربان قلب شما با اندازهگیری تعداد تپشهای قلب در یک دقیقه مشخص میشود.
در زمان انجام ورزش به طور معمول ضربان قلب افزایش مییابد. هنگام ورزش به اکسیژن بیشتری برای تولید انرژی نیاز است. از آنجایی که اکسیژن از طریق جریان خون منتقل میشود؛ قلب باید خون بیشتری را پمپاژ کند تا اکسیژن مورد نیاز عضلات در حال فعالیت را تامین کند. شدت فعالیت جسمانی میزان افزایش ضربان قلب را تعیین خواهد کرد.
تپش قلب در حین فعالیت های جسمی امری بدیهی و طبیعی است. یک ورزشکار وقتی که شروع به فعالیتهای جسمی می کند؛ ضربان قلبش بالا می رود؛ اما سوال اینجاست این ضربان در ورزشکاران تا چه حدی باید باشد تا نرمال تلقی شود؟
با توجه به فاکتورهایی همچون سن و وضعیت جسمی فرد، ضربان هدف ورزش هر فرد بین ۵۰ تا ۸۵ % است. برای نتیجه گرفتن از ورزش آنچه که اهمیت بسیاری دارد، این است که بتوان شدت و سختی تمرینات خود را با توجه به سطحی که در آن قرار دارید، تنظیم کنید.
در ابتدا انواع ضربان ها را معرفی میکنیم:
ضربان قلب ایستا
تعداد دفعات ضربان در هر دقیقه در حالت استراحت ضربان قلب ایستا است. بهترین زمان محاسبه آن در هنگام صبح، پیش از بیرون آمدن از رختخواب است.
عوامل موثر بر ضربان قلب ایستا
۶۰ الی ۱۰۰ ضربان در دقیقه برای بیشتر انسانها طبیعی است. ضربان ایستا در افراد ورزشکار و افرادی که فعالیت زیادی دارند، ۴۰ بار در دقیقه است. پایین بودن سطح ضربان ایستا، بهتر بوده، زیرا ماهیچههای قلب به قدر کافی قوی و دارای شرایط مناسبی هستند. از این رو نیازی نیست برای پمپاژ خون به سختی فعالیت کنند. ضربان ایستای بالاتر، میتواند نشانه فعالیت فیزیکی اندک، فشار خون بالا و اضافه وزن باشد.
ضربان قلب هدف
ضربان قلب هدف به شما برای رسیدن به هدف مورد نظر کمک میکند. باعث میشود تا بیشترین بهره را از هر حرکت ببرید. نیازی نیست که ورزشکار حرفهای باشید. دانستن ضربان هدف به شما برای محاسبه سطح سلامت بسیار کمک میکند.
به زبان ساده، ضربان هدف میزان ضربان قلب در دقیقه است که انتظار میرود قلب شما در حال فعالیت ورزشی داشته باشد. حداکثر ضربان ۲۲۰ بار منهای سن شما است. برای تعیین ضربان هدف طی ورزش باید درصدی از ماکسیمم ضربان را در نظر بگیرید. این محدوده معمولا بین ۵۰ تا ۸۵ درصد است. مثلا این مقدار برای فرد ۴۵ ساله با حداکثر ضربان قلب ۱۷۵ حدود ۸۷ تا ۱۴۸ ضربان در دقیقه می شود.
ضربان قلب خودتان را پیدا کنید
پس از مشخص کردن هدف اصلیتان، میتوانید ضربان را کنترل کنید. در هنگام فعالیت، ضربان را بهصورت مرتب کنترل کنید. در صورت استفاده از ابزارهای دیجیتال، کار بسیار آسان خواهد بود اما در صورت عدم دسترسی به آن، میتوان بهصورت دستی این عمل را انجام داد.
بهترین قسمت های بدن برای اندازهگیری ضربان عبارتند از: مچ دست،جلو آرنج، کنار گردن، بالای پا برای اندازهگیری دقیق ضربان قلب، دو انگشت اشاره را روی یکی از محل های ذکر شده می گذاریم و تعداد نبضها را در ۶۰ ثانیه می شماریم. شما همچنین می توانید همین کار را در ۲۰ ثانیه انجام دهید و حاصل را در عدد ۳ ضرب کنید.
ورزش چگونه در بلند مدت به سلامت قلب کمک می کند؟
ورزش منظم سلامت قلب را به روش های مختلف بهبود میبخشد که در ادامه به آنها اشاره شده است. همان گونه انجام ورزش عضلات دیگر را تقویت می کند، عضلات قلب نیز از این شرایط مستثنی نیستند. تقویت عضلات قلب به پمپاژ بهتر خون در سراسر بدن و زیر کنترل نگه داشتن فشار خون کمک می کند.
زمانی که به طور منظم ورزش می کنید، جریان خون به رگ های خونی کوچک در اطراف قلب نیز بهبود می یابد. شاخه ها و اتصالات جدید بین این عروق کرونری کوچک ایجاد خواهد شد و از بیماری عروق کرونر و حملات قلبی پیشگیری می شود.
ورزش منظم سطوح کلسترول خوب (HDL) را افزایش می دهد. سطوح کلسترول بد (LDL) را کاهش می دهد. بر همین اساس در کاهش خطر حملات قلبی نقش دارد. ورزش نقش مهمی در حفظ وزن مناسب بدن، عاملی کلیدی برای سلامت قلب، ایفا می کند.